Zaćma to obecnie jedna z najczęściej występujących chorób soczewki oka, dotykająca znacznego odsetka osób na świecie. Statystyki Światowej Organizacji Zdrowia nie kłamią – nawet 40% osób starszych może zachorować na zaćmę, która nieleczona prowadzi do większości przypadków ślepoty wśród tej grupy wiekowej. Jedynym rozwiązaniem skutecznie powstrzymującym rozwój zaćmy jest operacja usunięcia zmętniałej soczewki, w trakcie której pacjent otrzymuje implant mający na celu zastąpić chory element. W teorii, usunięcie starej soczewki całkowicie likwiduje problem zaćmy, lecz w rzeczywistości choroba ta może nawrócić w postaci tzw. zaćmy wtórnej. Na czym polega, kiedy się pojawia, i w jaki sposób jest leczona zaćma wtórna?
Czym jest zaćma wtórna?
Zaćma pierwotna, czyli choroba polegająca na zmętnieniu soczewki oka może zostać wyleczona jedynie w sposób operacyjny, poprzez fizyczne usunięcie uszkodzonego elementu i zastąpienie go soczewką wewnątrzgałkową. Zabieg ten, dzięki nowoczesnej aparaturze i doskonale opracowanym technikom może być przeprowadzany w warunkach ambulatoryjnych i pozwala na zoperowanie obydwu oczu podczas jednej wizyty. Zabieg usunięcia zmętniałej soczewki jest mało inwazyjny i w większości przypadków obciążony małym ryzykiem powikłań. Wśród tych, które występują najczęściej pojawia się zaćma wtórna, która może powrócić w jednym lub obojgu operowanych oczu, ponownie utrudniając prawidłowe widzenie.
Zaćma wtórna, w przeciwieństwie do zaćmy pierwotnej, nie dotyka już soczewki oka – ta została usunięta całkowicie podczas operacji. Choroba ta pojawia się w obrębie torebki tylnej oka, pozostawionej wewnątrz w trakcie operacji. PCO (Posterior capsule opacification, czyli właśnie zmętnienie torebki tylnej) jest odczuwalne przez pacjenta w sposób podobny, do zaćmy pierwotnej – spada ostrość wzroku, kontrast widzianych obrazów, a wokół źródeł światła powraca charakterystyczna poświata. Zaćma wtórna jest równie niebezpieczna i niekomfortowa, jak jej pierwotna odmiana, dlatego też interwencja medyczna jest w jej wypadku niezastąpiona.
Zaćma wtórna – kiedy należy się jej obawiać?
Według amerykańskich badań nawet 25% pacjentów po operacji usunięcia zaćmy pierwotnej może znajdować się w grupie ryzyka pojawienia się zaćmy wtórnej. Trudno ocenić jednak dlaczego choroba w ogóle się pojawia. W części przypadków jest ona bowiem ewidentnie powodem zastosowanej techniki operacyjnej, braku doświadczenia lekarza, jakości wszczepionej soczewki, wieku pacjenta, czy wreszcie tego jak pacjent zadbał o siebie po zabiegu. Zaćma wtórna to dość częste powikłanie w przypadku osób, u których wystąpił stan zapalny oka będący reakcją na przeprowadzoną operację usunięcia zaćmy. Jedną z niewielu prawidłowości zauważonych przez specjalistów jest fakt, że kobiety oraz osoby cierpiące na choroby klasyfikowane jako przyczyny zaćmy pierwotnej, są częściej narażone na wystąpienie zaćmy wtórnej. Nieprawdą jest natomiast, że zaćma wtórna jest powikłaniem bezpośrednio związanym z jednoczesną operacją usunięcia zaćmy pierwotnej z obojga oczu.
Leczenie zaćmy wtórnej
Metodą leczenia zaćmy wtórnej stosowaną obecnie przez kliniki na całym świecie jest kapsulotomia laserowa, polegająca na wykorzystaniu lasera Nd:YAG w celu wykonania niewielkiego otworu w torebce tylnej oka. Otwór ten umożliwia natychmiastowe udrożnienie drogi światła do wnętrza gałki ocznej, co automatycznie niweluje wszelkie odczucia kojarzone z zaćmą. Samo leczenie metodą kapsulotomii laserowej jest szybkie, bezbolesne i jeśli zajdzie taka konieczność, może zostać przeprowadzone na obojgu oczach jednocześnie. Ostrość widzenia jest odzyskiwana przez pacjenta natychmiast po zabiegu.
Przed przystąpieniem do zabiegu konieczne jest przeprowadzenie badania, podczas którego sprawdzona zostanie ostrość wzroku pacjenta oraz ciśnienie wewnątrzgałkowe oka. Zabieg jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym, aplikowanym za pomocą kropli do oczu. Poza kroplami znieczulającymi, lekarz aplikuje pacjentowi również krople rozszerzające źrenice, pozwalające na dotarcie wiązki laserowej do torebki tylnej oka. Ważne, by w czasie zabiegu pacjent przebywał w pozycji siedzącej, nieruchomo.
Sam proces wykonywania otworu za pomocą lasera trwa kilkanaście sekund i jest niemalże wolny od powikłań. Ważne, by pacjent nie przemęczał oczu po zabiegu oraz stosował zapisane przez lekarza krople przeciwzapalne, które pozwolą utrzymać odpowiedni poziom ciśnienia wewnątrzgałkowego. Niekontrolowane ciśnienie może prowadzić do powstania jaskry, dlatego też tak ważne jest stosowanie kropli przeciwzapalnych i częste kontrolowanie ciśnienia przez kilka godzin po zabiegu. Innym, znacznie rzadszym powikłaniem jest odwarstwienie się siatkówki oka oraz torbielowaty obrzęk plamki.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.