Typowe zachowania alkoholika, czyli osoby mającej problem z alkoholem, łatwo rozpoznać. Jakie objawy powinny zaniepokoić? Kiedy leczenie alkoholizmu jest konieczne? Jak przekonać osobę uzależnioną od alkoholu do podjęcia leczenia? Czy da się pomóc alkoholikowi, który nie chce się leczyć? Sprawdź, jak rozpoznać alkoholika na podstawie jego zachowania.

Jak rozpoznać osobę cierpiącą na alkoholizm?

Wyróżnia się cztery fazy alkoholizmu: prealkoholową, ostrzegawczą, krytyczną i przewlekłą. W zależności od fazy alkoholizmu zachowanie osoby uzależnionej jest inne, a objawy przebiegają z różnym nasileniem. Wpływ na zachowanie ma każda z czterech fraz alkoholizmu. Jak je rozpoznać?

1. Faza prealkoholowa – odkrycie, że alkohol poprawia nastrój i pozwala się odprężyć. Osoba wpadająca w nałóg szuka okazji do picia i często nie pije jeszcze w samotności, ale podświadomie szuka towarzystwa do picia. Z czasem, w najsilniej stresujących i nerwowych momentach, nie radzi sobie “bez znieczulenia alkoholem”, co prowadzi do tego, że pije coraz więcej, aby osiągnąć stan upojenia.
2. Faza ostrzegawcza – podczas picia pojawiają się luki w pamięci i potocznie nazywane “urywanie się filmu”. W fazie ostrzegawczej tempo picia jest większe, a ochota na picie pojawia się niespodziewanie, co często prowadzi do picia w samotności. 
3. Faza krytyczna – w fazie krytycznej alkoholik traci kontrolę nad piciem. Zwykle ma już świadomość nałogu i staje się przewrażliwiony na krytyczne uwagi pod względem picia, reagując np. agresją słowną lub fizyczną. Faza krytyczna wyróżnia się także krótkimi okresami abstynencji, które są jednak jedynie próbą siły i kończą się powrotem do picia i zaniedbywaniem obowiązków.
4. Faza przewlekła – alkoholik w fazie chronicznej pije niemal bez przerwy. Nie ma zahamowań i wyrzutów sumienia. Jest stale nietrzeźwy, a duża ilość alkoholu prowadzi do zaburzeń ruchowych i umysłowych. W fazie przewlekłej często dochodzi także do psychozy alkoholowej. Alkoholik w tej fazie może sięgać nie tylko po tradycyjne trunki, ale także po tańsze zamienniki.

Objawy alkoholizmu

Alkoholicy na głodzie to sformułowanie tworzone na potrzeby określenia osób, które są uzależnione od alkoholu i odczuwają silną chęć wypicia alkoholu lub upicia się. Jest to związane z silnymi emocjami, które odczuwają alkoholicy tj. rozdrażnieniem, niepokojem, narastającym napięciem. Objawy alkoholizmu mogą się różnić w zależności od osoby, jednak wieloletnie obserwacje i badania alkoholików pozwoliły wyróżnić typowe objawy alkoholizmu:

• ukrywanie alkoholizmu i wypieranie choroby,
• poszukiwanie okazji do wypicia alkoholu,
• zwiększona tolerancja na alkohol,
• trudności z pamiętaniem zdarzeń, które wydarzyły się podczas picia alkoholu,
• brak poczucia winy z powodu wypicia alkoholu.

Kiedy powinno się wdrożyć leczenie alkoholizmu?

Uzależnienie od alkoholu stwierdza się, jeśli wśród różnych objawów można wyróżnić minimum 3 objawy, które wystąpiły wszystkie w ciągu roku kilkakrotnie. Leczenie alkoholizmu powinno się wdrożyć, jeśli występuje:

• głód alkoholowy – silna potrzeba wypicia alkoholu, uczucie przymusu i nieodpartej chęci napicia się,
• koncentracja życia wokół picia alkoholu – zaniedbywanie obowiązków, zainteresowań, relacji, 
• picie alkoholu mimo świadomości negatywnych skutków działania alkoholu na organizm,
• upośledzona zdolność kontroli zachowania podczas i po spożyciu alkoholu – ciągi alkoholowe, trudności z powstrzymaniem się od picia,
• zwiększona tolerancja na alkohol – z czasem tolerancja na alkohol przesuwa się, ponieważ wypijane dawki nie przynoszą rezultatu, pije się więcej aby uzyskać oczekiwany efekt,
• zespół abstynencyjny – stan po odstawieniu alkoholu, który wyróżnia zespół cech fizjologicznych.

Jak rozpoznać zespół abstynencyjny?

Zespół abstynencyjny to stan, który alkoholicy przeżywają, kiedy ograniczą picie alkoholu lub przerwą spożywanie alkoholu. Czas trwania zespołu abstynencyjnego może być różny i trwać kilka godzin lub nawet kilka dni. Typowe objawy zespołu abstynencyjnego, które wpływają na zachowanie alkoholika to:

• nudności,
• biegunki,
• bezsenność,
• majaczenie,
• rozszerzenie źrenic,
• omamy wzrokowe lub słuchowe,
• wysuszenie śluzówek,
• większa potliwość,
• problemy ze snem,
• drżenie mięśni,
• nadciśnienie tętnicze,
• odczuwanie niepokoju,
• lęki,
• drażliwość,
• padaczka poalkoholowa.

Jak przekonać alkoholika do terapii?

Alkoholik to osoba, która często dotyka osoby wrażliwe, niepewne siebie, słabo radzące sobie ze stresem i problemami. Niezwykle ważne jest, aby motywując alkoholika do podjęcia terapii, uświadomić mu, że nie jest sam i może liczyć na pomoc. Leczeniem alkoholizmu we Wrocławiu zajmuje się przychodnia Nasz Gabinet. Pacjenci liczyć mogą tam na zrozumienie i wsparcie profesjonalistów. W ofercie jest m.in. detoks, psychoterapia, wszywka alkoholowa.

Warto stosować zwroty nacechowane pozytywnie, wspierające. Podczas spokojnej rozmowy komunikaty muszą być jasne i proste, bez wyrzutów, negatywnych sformułowań czy obelg. Podczas rozmowy warto stosować techniki aktywnego słuchania, np. parafrazowanie. Powtarzanie daje poczucie wsparcia, zrozumienia i bezpieczeństwa. Zauważenie nałogu to ważny krok, dlatego należy upewnić się, że osoba z problemem alkoholowym jest świadoma choroby i chce zmiany. Najlepszą postawą jest bycie otwartym i szczerym, a także mówienie o swoich obserwacjach, wątpliwościach, obawach. Nie można łudzić się, że alkoholizm to nałóg, który sam minie. Bez interwencji i pomocy nic się nie zmieni.