Czy maseczki naprawdę chronią przed koronawirusem?

Maseczki ochronne mają chronić przed rozprzestrzenianiem się nowego koronawirusa wywołującego chorobę Covid-19. Ich noszenie jest obowiązkowe m.in. w sklepach, galeriach handlowych, urzędach, komunikacji miejskiej i wielu obiektach, w których niemożliwe jest uniknięcie bliższego kontaktu z drugim człowiekiem. Obok tych, którzy stosują się do zaleceń i zakrywają usta i nos w sytuacjach społecznych pojawiają się i tacy, którzy poddają w wątpliwość skuteczność noszenia maseczek ochronnych. Jak wygląda to w rzeczywistości? Czy maseczki naprawdę chronią przed koronawirusem? Jakie wybrać, by zapewnić sobie najlepsze zabezpieczenie przed Covid-19? 

Koronawirus przenosi się drogą kropelkową

Skuteczność noszenia maseczek ochronnych jako zabezpieczenia przed koronawirusem nie została potwierdzona jeszcze bardzo dokładnymi badaniami, ale naukowcy zdążyli przeprowadzić w ostatnich miesiącach wystarczającą liczbę testów na różnego rodzaju maseczkach, by potwierdzić, że niektóre modele znacząco ograniczają rozprzestrzenianie się wirusa. Podstawowym założeniem tego typu testów jest sprawdzenie, w jaki sposób maseczki są w stanie zapobiegać przedostawaniu się na zewnątrz kropelek podczas kichnięcia czy kaszlnięcia, a także rozmowy czy zwyczajnego oddychania. Pamiętając, że maseczka ma ograniczać zarażenie się koronawirusem, w odpowiednich warunkach może ona dawać całkiem obiecujące rezultaty. 

Najważniejszą zasadą, o jakiej należy pamiętać nosząc maseczki materiałowe, chirurgiczne czy maseczki N95 jest fakt, że w dalszym ciągu zalecane jest utrzymywanie większego dystansu od osób w otoczeniu i w miarę możliwości unikanie bezpośredniego kontaktu i rozmów twarzą w twarz, a także podawania sobie dłoni jeśli nie mamy możliwości umycia ich od razu w ciepłej wodzie z mydłem przez minimum 30 sekund. Zatrzymując się jednak przy temacie maseczek, który materiał wybrać, by chronić się najskuteczniej? 

Maseczki jednowarstwowe, trójwarstwowe, chirurgiczne i N95 – jaką wybrać? 

Zdecydowanie najlepsze wyniki testów na przedostawanie się kropelek przez materiał maseczki ochronnej dały maseczki z filtrem N95 oraz maski chirurgiczne, w obydwu przypadkach dobrze dopasowane do twarzy. Znacznie gorzej poradzi sobie maska z jednej, cienkiej warstwy materiału przylegająca luźno do twarzy, a najsłabsze wyniki wykazał polar, pomimo pojawiających się sugestii, że twarz można zasłonić czymkolwiek, nawet szalikiem czy golfem. 

Jeśli chcemy zadbać o bezpieczeństwo własne i osób w otoczeniu, powinniśmy świadomie wybierać maseczki ochronne, zwracając uwagę na to które materiały oferują najwyższą skuteczność i najlepsze zabezpieczenie. W przypadku maseczek wielokrotnego użytku, najlepszym materiałem na maseczkę okazuje się być poliester zatrzymujący ok 40-50% cząsteczek wirusa wydychanych przez osoby zarażone SARS-CoV-2, podczas gdy materiału bawełnianego jedynie 20-30%, przy założeniu że maseczka jest prawidłowo założona i dobrze przylega do twarzy.

Dobre wyniki wykazują też maseczki stworzone z jednej warstwy gęsto tkanego materiału bawełnianego i dwóch warstw szyfonu. Trzeba przy tym dodać, że potrójna warstwa materiału zapewni lepszą skuteczność ochrony i robi realną różnicę, szczególnie w sytuacji gdy kichamy, kaszlemy czy krzyczymy i ciśnienie, z jakim kropelki wydostają się z naszych ust wraz z powietrzem jest znacznie wyższe. 

Bezpieczne i skuteczne noszenie maseczki ochronnej

Aby maseczki ochronne zapewniały przynajmniej częściowy poziom bezpieczeństwa, konieczne jest by nosili je wszyscy. Zasłaniając twarz nie chronimy siebie przed zarażeniem od innych osób, ale inne osoby, które mogłyby potencjalnie zarazić się od nas. Dla skuteczności maseczki materiałowej ważne jest, by w przestrzeni publicznej pomimo noszenia maseczek zachowywać w miarę możliwości bezpieczny dystans od pozostałych osób przebywających obok nas. Zasłonięta twarz na nic się zda, jeśli maseczka ochronna będzie za luźna, powietrze wraz z wirusem będzie wydostawało się z niej bokami, nie zasłonimy nosa czy gdy tę samą maseczkę będziemy nosić wielokrotnie, nie dbając przed jej kolejnym użyciem o właściwe wypranie materiału. Pod tym względem większe bezpieczeństwo dają maseczki jednorazowe, które po użyciu należy zdjąć, nie dotykając zewnętrznej części, i wyrzucić do odpowiedniego pojemnika.

Ważną rolę w poziomie ochrony gwarantowanym przez maseczkę odgrywa także higiena dłoni – jeśli wchodząc do sklepu zakładamy na twarz maseczkę wyjętą z kieszeni nie dezynfekując przed tym rąk, a po opuszczeniu sklepu chowamy ją ponownie do kieszeni by leżała tam do kolejnej wizyty wśród ludzi, ryzykujemy zarażenie się wirusem przez cząsteczki przenoszone na dłoniach podczas ściągania i zakładania maseczki.