Rak jelita grubego jest drugim po raku płuc nowotworem odpowiedzialnym za śmierć Polaków. W Polsce codziennie umierają na ten rodzaj nowotworu 33 osoby.

Rozpoznawany jest z reguły w dużym stopniu zaawansowania. Wykrywalność na wcześniejszym etapie jego rozwoju może skutecznie zapobiec chorobie. Dzięki kolonoskopii usuwa się polipy, które są łagodnymi nowotworami występującymi na ścianie jelita.

Zlikwidowane na wczesnym etapie rozwoju nie spowodują powstania nowotworu złośliwego, który w każdym przypadku powstaje właśnie z tychże polipów. Eksperci przewidują, że drastycznie zwiększy się liczba zachorowań na nowotwór jelita grubego, jeśli nie zwiększy się ilość badań przesiewowych, dokonywanych przy użyciu kolonoskopii.

Czym jest kolonoskopia?

Kolonoskopia jest badaniem, w trakcie którego bada się jelito grube, wprowadzając do odbytu przewód o grubości palca wskazującego i długości od 130 do 200 centymetrów. Jest on zakończony kamerą, umożliwiającą dokładny ogląd badanego obszaru. W przypadku niedokładnego oczyszczenia jelita istnieje konieczność wpompowania do jelita niewielkiej ilości powietrza, co pozwala zbadać je dokładnie, dzięki powiększeniu jego światła.

Lekarz w trakcie badania ma możliwość pobrania wycinka jelita do badań histopatologicznych albo wycięcia istniejących polipów, które pozostawione mogłyby rozwinąć się w nowotwór.

Kanałami kolonoskopu oprócz wprowadzania powietrza można także odsysać płyny z jelita, a także dostarczyć dodatkowe oprzyrządowanie. Po zakończeniu badania pacjent powinien skorzystać z toalety w celu wydalenia wpompowanego do jelita powietrza. W przypadku jakichkolwiek z tym problemów podaje się leki rozkurczowe takie jak No – Spa albo Espumisan.

Kiedy należy wykonać zabiegi kolonoskopii?

Kolonoskopia jest badaniem wykonywanym w profilaktyce raka jelita grubego. Wczesne wykrycie tego nowotworu pozwala uratować życie pacjentowi. Przyjmuje się, że każda osoba po 50 roku życia w celach profilaktycznych  powinna wykonać raz na dziesięć lat kolonskopię. Badaniu temu powinny poddać się osoby:

• o podwyższonym ryzyku zachorowania na raka, przede wszystkim najbliżsi krewni osób, które chorowały na nowotwór;
• chorujący na zapalenie jelit takie jak choroba Leśniowskiego – Crohna,
• osoby, które zaobserwowały krew w kale lub wykryto u nich polipy w jelicie grubym,
• osoby, u których stwierdzono niedokrwistość z powodu niedoboru żelaza,
• cierpiący na zaparcia lub biegunki,
• osoby posiadające uchyłki w jelicie grubym.

Jak przygotować się do zabiegu kolonoskopii?

Zabieg kolonoskopii wymaga dobrego oczyszczenia jelit, co jest warunkiem skutecznego przeprowadzenia badania. Lekarz po wypisaniu skierowania przekaże również najważniejsze informacje związane z przygotowanie się do zabiegu. Działania te powinno się rozpocząć już na siedem dni przed terminem jego wykonania. Pierwszym krokiem jest unikanie przyjmowania preparatów z żelazem, a także spożywania owoców z pestkami oraz pieczywa zawierającego ziarna. Zrezygnować trzeba również z musli, maku i siemienia lnianego.

Natomiast buraki czerwone mogą zniekształcić kolor śluzówki jelit, dlatego nie zaleca się ich spożywania. Osoby chorujące na cukrzycę powinny ustalić z lekarzem indywidualny plan działania. Na trzy dni przed zabiegiem powinno się przejść na płynną dietę i całkowicie zrezygnować z takich produktów jak: ziemniaki, pieczywo, mięso. Zaleca się spożywanie zup, jogurtów, picie napojów w dużej ilości, przede wszystkim wody niegazowanej.

W dniu poprzedzającym zabieg kolonoskopii jelita grubego we Wrocławiu przyjmuje się środek przeczyszczający, co wymaga bliskości toalety i pójście do pracy jest raczej niemożliwe. Trzeba zdecydować się na jednodniowy urlop. Na zabieg przychodzimy na czczo, możemy pić jedynie wodę niegazowaną.

Jak przebiega zabieg kolonoskopii?

Zabieg kolonoskopii można wykonać w znieczuleniu miejscowy lub pod pełną narkozą. Pacjent zakłada do badania specjalne ubranie. W jego trakcie leży na boku około kilkudziesięciu minut, bo tyle trwa zabieg. Czynności lekarza podejmowane w jego trakcie są następujące:

• ogląda okolice odbytu w celu stwierdzenia obecności ropni lub guzków krwawniczych,
• smaruje okolice odbytu żelazem znieczulającym;
• wprowadza przez odbyt do jelita cienką rurkę, która jest zakończona kamerą, co odczuwane jest przez pacjenta jako nieprzyjemne;
• w trakcie badania z odbytu wydzielają się gazy i płyny, co jest normalną reakcją na wdmuchiwane przez rurkę kolonoskopu do organizmu powietrze, co pozwala rozszerzyć jelito i lepiej uwidocznić lekarzowi przeprowadzającemu zabieg jego ściany;
• czasami zdarza się, że nie można wprowadzić kolonoskopu do końca jelita.

Pacjenci poddani znieczuleniu miejscowemu mogą po zakończeniu zabiegu wracać do domu, ale nie samochodem. Natomiast pacjenci, którzy poddali się narkozie powinni odpocząć co najmniej trzy godziny. Zabronione jest wstrzymywanie gazów po kolonoskopii, gdyż wzdęcia i bóle brzucha powinny szybko ustąpić.